Instytut Myśli Schumana zaprasza na XIV Kongres Polska Wielki Projekt „Wyzwanie. Odpowiedź”. Wydarzenie objęte honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy odbędzie się w dn. 27-29 września 2024 r. w Warszawskim Domu Technika NOT przy ul. Tadeusza Czackiego 3/5 w Warszawie.
Wydarzenie gromadzi czołowych intelektualistów, polityków i liderów opinii oraz społeczników z 16 regionów Polski, którzy przez trzy dni będą dyskutować nad najważniejszymi wyzwaniami stojącymi przed Polską i Europą. XIV Kongres Polska Wielki Projekt ma odpowiedzieć na żywotne wyzwania, przed którymi staje Polska, ale też inne państwa w obliczu wojny na Ukrainie czy nowych polityk Unii Europejskiej. To wydarzenie obywatelskie, które jest spotkaniem środowisk eksperckich i opiniotwórczych. Jest to przede wszystkim przestrzeń dla inspirujących rozmów, które pomogą odpowiedzieć na najważniejsze pytania naszych czasów. Tematyka XIV Kongresu Polska Wielki Projekt zostanie poświęcona m.in. obronności, przyszłości demokracji, roli społeczeństwa obywatelskiego w kształtowaniu przyszłości prawicy w Polsce, przyszłości polskiej gospodarki w obliczu globalnych kryzysów, granic podmiotowości w gospodarce, wielkiej roli małych i średnich biznesów. Przedsięwzięcie ma na celu rozwijanie polskiej myśli państwotwórczej.
Harmonogram
Piątek 27 września
- 11:00-12:00 Otwarcie rejestracji
- 12:00-12:30 Oficjalne otwarcie Kongresu PWP
- 12:30-14:00 Trzeci sektor, piąta władza
- 14:00-15:30 Archipelag polskości
- 15:30-16:00 Przerwa
- 16:00-17:30 Gospodarka: zwój czy rozwój
- 17:30-19:00 Granice podmiotowości w gospodarce
Sobota 28 września
- 09:00-10:00 Otwarcie rejestracji
- 10:00-11:30 Prawo czy bezprawie
- 11:30-13:00 Przeszłość i przyszłość demokracji
- 13:00-13:30 Przerwa
- 13:30-15:00 Bezbronna Europa
- 15:00-16:30 Czy inna Europa jest możliwa?
- 16:30-17:30 Wręczenie Medalu ‘’Odwaga i Wiarygodność’’
- 17:30-18:30 Zmierzch Zachodu?
Niedziela 29 września
- 09:00-10:00 Otwarcie rejestracji
- 10:00-11:30 Co zrobimy z Polską?
- 11:30-13:00 Ostatnie pokolenie w poszukiwaniu sensu
- 13:00-13:30 Przerwa
- 13:30-15:00Bezpieczeństwo kulturowe
- 15:00 – 16:30 Wręczenie Nagrody im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego
XIV Kongres Polska Wielki Projekt „Wyzwanie. Odpowiedź”
Przegląd
Piątek 27 września
- 1. Trzeci sektor, piąta władza
Przez dekady, jakie minęły od czasów Solidarności, wierzyliśmy, że odpowiedzią na każdy kryzys – na każde nowe wyzwanie – jest społeczeństwo obywatelskie. Co się stało się z dziedzictwem Solidarności? Jaka jest dziś różnica między teorią społeczeństwa obywatelskiego a praktyką społeczeństwa obywatelskiego? Czy społeczeństwo obywatelskie i państwo znajdują się na przeciwstawnych biegunach? Czy społeczeństwo obywatelskie jest odpowiedzią na nasze współczesne kryzysy, w tym na polaryzację polityczną, a może jest przyczyną kryzysów? Może mamy do czynienia ze społeczeństwem, które jest efektem działania państwa i korporacji? Społeczeństwem nieobywatelskim, a nawet antyspołeczeństwem?
- 2. Archipelag polskości
Polska to coś więcej niż Warszawa czy inne największe ośrodki władzy w państwie. To setki miast i miasteczek o swojej unikalnej historii i tożsamości. Mimo problemów z zachowaniem funkcji społeczno-gospodarczych przez wiele średnich miast, działający tam przedstawiciele organizacji pozarządowych i instytucji publicznych nie ustają w animowaniu społecznego życia, kultywując dobre praktyki w swoich małych ojczyznach. Czego wielkomiejską Polskę może nauczyć prowincja? Jakiej państwowej polityki potrzebujemy, żeby mniejsze miejscowości mogły kwitnąć na równi z metropoliami?
- 3. Gospodarka: zwój czy rozwój
Ćwierćwiecze XXI w. pod względem gospodarczym wydaje się charakteryzować zmianą dynamiki; dotychczasowy model gospodarczego rozwoju Polski wyczerpuje się, zaś utrzymanie polskiego „złotego wieku” wydaje się wymagać podjęcia szeregu istotnych inwestycji infrastrukturalnych i systemowych. Niestety, pierwsze miesiące rządów nowej koalicji przyniosły szereg decyzji, które utrudniają lub zatrzymują realizację projektów o dużym potencjale rozwoju gospodarczego. W tym samym czasie jednak, jesteśmy świadkami narodzin szerokiego ruchu społecznego, który ponad podziałami domaga się polityki sprzyjającej dalszemu rozwojowi Polski. Jakie powinny być obecnie priorytety polityki gospodarczej polskiego państwa? Jak nasz kraj może najlepiej wykorzystywać zmieniającą się sytuację na globalnym rynku?
- 4. Granice podmiotowości w gospodarce
W dobie dyskusji nad budową CPK, polskim atomem czy gromadzeniem rezerw złota, nieustannie powraca jeden wątek – podmiotowości i sprawczości gospodarczej państwa polskiego. W zglobalizowanym świecie z silną rolą politycznych i gospodarczych struktur międzynarodowych ciężko jednak o pełną suwerenność i niezależność państw narodowych. W jaki sposób możemy wykorzystać możliwości, jakie daje nam współczesna sytuacja gospodarcza, okazując sprawczość tam gdzie to możliwe i jednocześnie wykorzystując międzynarodowe uwarunkowania?
Sobota 28 września
- 1. Prawo czy bezprawie
Przełom 2023 i 2024 roku przyniósł powrót dyskusji o praworządności. Wydarzenia takie jak siłowe przejęcie siedziby TVP czy struktur Prokuratury Generalnej skłaniają do refleksji nad mechanizmami konstytucyjnego państwa prawa. Gdzie mówimy o demokratycznej zmianie władzy a gdzie o pełzającym zamachu stanu? Jakich manipulacji używa się, by ukryć bezprawne działania polityków? Czy w wewnątrzkrajowych sporach ustrojowych funkcję arbitra powinna pełnić Unia Europejska? Jakie wnioski z minionych rządów prawicy i trwającej obecnie „rewolucji praworządności” wyciągnąć mogą środowiska, którym bliski jest szacunek do prawa i stabilności ustrojowej państwa? Jak odbudować zdewastowane prawnie państwo?
- 2. Przeszłość i przyszłość demokracji
Jak głosi przysłowie przypisane Churchillowi, demokracja jest pełna wad, lecz nikt nigdy nie wymyślił lepszego ustroju. System demokratyczny nie jest jednak jeden; z natury odznacza się on wieloma szczegółowymi rozwiązaniami, które można modyfikować i poprawiać. Demokracja to wreszcie także ustrój wymagający odpowiedniej kultury, wysoko ceniącej społeczne zaangażowanie i rozwiniętą świadomość obywatelską. Jak z tej perspektywy ocenić możemy dzieje i mechanizmy blisko 35-letniej polskiej demokracji? Które jej elementy wytrzymały próbę czasu a które ujawniły swój dysfunkcyjny charakter? Jakie zmiany pozwolą lepiej wykorzystać potencjał tkwiący w demokracji i zapobiec jej bolesnym patologiom?
- 3. Bezbronna Europa
Wybuch oraz długie trwanie wojny na Ukrainie stanowią poważne wyzwanie dla europejskiego i światowego systemu bezpieczeństwa. Rosyjska agresja szybko uświadomiła europejskim krajom dotkliwe zaniedbania w obszarze obronności. Wiele państw cierpi obecnie na brak kulturowej i materiałowej gotowości na pełnoskalowy konflikt zbrojny a nawet te podejmujące aktywne starania na rzecz wzmocnienia swojego potencjału obronnego, mierzą się z niedostatkami personalu i brakiem infrastruktury umożliwiającej np. produkcję wystarczającej ilości amunicji. Jakie najważniejsze lekcje z wojny na Ukrainie powinny natychmiast wyciągnąć europejskie państwa i jak możemy szybko wzmocnić nasz potencjał obronny? Jakiego rodzaju polityki państwa potrzebujemy, by skutecznie zniechęcić Federację Rosyjską od podejmowania działań przeciwko Polsce?
- 4. Czy inna Europa jest możliwa?
Coraz trudniej zaprzeczyć, że Unia Europejska znajduje się obecnie w kryzysie wiarygodności i sprawczości. Niezadowolenie mieszkańców Europy z sytuacji społeczno-gospodarczej jest najwyższe od dekad, zaś na horyzoncie rosną problemy – masowa migracja, konsekwencje Zielonego Ładu, obyczajowe ekstremizmy, ryzyko konfliktu zbrojnego – których aktualny europejski establishment nie jest w stanie rozwiązać. Czy istnieje polityczna siła zdolna przemodelować Wspólnotę Europejską i zaradzić współczesnym wyzwaniom? Jakie rozwiązania mogą zmienić oblicze Europy i zapewnić jej dobrą przyszłość?
- 5. Wręczenie Medalu ‘’Odwaga i Wiarygodność’’
- 6. Zmierzch Zachodu?
O zmierzchu cywilizacji zachodniej mówi się i pisze już od wieków. Dziś w obliczu szeregu wewnętrznych kryzysów trapiących zarówno Europę, jak i Amerykę Zachodnią teza ta wydaje się jeszcze bardziej aktualna. W siłę rosną za to państwa z innych części świata budowane w oparciu o odmienne imaginarium. Rosnące napięcie polityczne i militarne sprawia, że z powrotem aktualna wydaje się teza Samuela Huntingtona o zderzeniu cywilizacji. Czy w obliczu tych zagrożeń Zachód rzeczywiście najlepsze lata ma już za sobą? Jak możemy odpowiedzieć się na kryzys świata, którego jesteśmy częścią?
Niedziela 29 września
- 1. Co zrobimy z Polską?
Przyszłość należy do młodych – ten truizm nie byłby wart przytaczania, gdyby nie towarzyszyło mu pytanie „Jaką przyszłość młodzi chcą zgotować?”. Jak wyglądać będzie Polska za 15, 25 czy 40 lat? Jaką ojczyznę chcą zbudować młodzi liderzy i w jaką stronę chcą pokierować losami kraju? W dyskusji na ten temat warto uwzględnić przedstawicieli różnych światopoglądowych i politycznych stronnictw; oni wszyscy kształtować będą Polskę przyszłości.
- 2. Ostatnie pokolenie w poszukiwaniu sensu
Pokolenie Z, pokolenie smartfonów, ostatnie pokolenie – współczesna młodzież jest różnie nazywana. Nazwy bywają jednak mylące; kim tak naprawdę są dziś młodzi Polacy? Jakie mają pragnienia, z jakimi problemami się mierzą i w czym upatrują ich rozwiązań? Jakie trendy mogą budzić nadzieję a jakie zasługują na szczególną troskę? Jak polityka państwa polskiego może wyjść naprzeciw rozterkom i problemom współczesnej młodzieży?
- 3. Bezpieczeństwo kulturowe
Kultura jest skarbem, którego istnienie rzuca się w oczy dużo mniej niż jego brak. Kulturę łatwo stracić, zgubić czy zaprzepaścić; ciężko natomiast ją budować, rozwijać i wzbogacać. Tworzonej przez wieki narodowej tożsamości zagrażają dziś liczne trendy, takie jak agresywna zglobalizowana kultura masowa czy kosmopolityzm. Bezpieczeństwo kulturowe staje się więc zjawiskiem, którego stworzenie wymaga aktywnej inicjatywy państwa i społeczeństwa; w jaki sposób możemy chronić narodową i klasyczną kulturę, pielęgnując ją w lokalnych społecznościach oraz publicznych instytucjach? Jak polska i zachodnia kultura może stać się dziś źródłem odnowy i wzmocnienia naszych społeczeństw? Jak najlepiej ochronić ją przed globalizacyjnymi zagrożeniami? O temacie tym porozmawiamy w gronie sprawdzonych ekspertów
- 4. Wręczenie Nagrody im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego